Nowosće
Lubi Serbja, starši a přećeljo w Drježdźanach,
najprjedy raz přejemy Wam hišće strowe Nowe lěto a wšitko dobreho w 2017.
Za towarstwo startuje Nowe lěto pozitiwnje. Wjeselimy so jara Wam zdźělić, zo je dnjowna skupina Stup dale w Drježdźanskim Nowym měsće wot dźensnišeho pod nawodom serbowki Sabiny Cyžoweje.
Sabina Cyžowa je dotal serbsku pěstowarsku skupinu w Hodźiju nawjedowała a ma wjace hač 25 lět kubłanskich nazhonjenjow.
My so jara wjeselimy, zo njezmějemy ze Sabinu Cyžowej nic jenož wutrobitu dnjownu mać, ale zo móžemy zaso krutu maćernorěčnu bazu za našu zažnopedagogiku poskićić.
Wutrobnje postrowi
Andreas Kluge
1. předsyda
Stup dale z.t.
P.S. Chcu tež kedźbnić na Prěni serbski kubłanski wjeršk, sobotu 14. januara 2017 w Kamjentnym domje w Budyšinje. Tam maja so identifikować a diskutować, kajke možnosće dawa brachej serbskich pedagogow na wšěch runinach kubłanskeho systema wotpomhać. Wosebje zajimcy, kotřiz přemysluja jako "přidružnicy" z wučerjom/ku so stać su wutrobnje witani.
Dalše informacije k tomu namakaće tež na Facebookowej a internetowej stronje Serbskeho sejma.
Lubi starši serbskich dźěći,
Lubi Serbja w Drježdźanach a druhdźe,
z wulkim wjeselom rozprawjamy wo wčerawšim (14.6.) rozsudnym zetkanju z SBA, hdźež je so zwopradźenje serbskeje wučby w DD skónčnje wobzamknyło.
Najpjedy raz wutrobny dźak Wam wšěm za přemóžacu podpěru.
Hač do póndźele, 13.6., smy 61 pisomnych přizjewjenjow za serbsku wučbu dóstali, za dźěći ze skoro 40 swójbow.
Za lětniki 2016/17 - 2022/23 mamy ličby wokoło 10 dźěći / lětnik, štož trajnosć potrjeby skutkownje podšmórnje a twori dobry zakład za dalše wuwiće.
SBA běše zastupjena přez nawodnicu Drježdźanskeje SBA, knjeni Stephanowu, a wotrjadnika za šule, knjeza Dreski, a direktorki 108. žakłaneje šule, knjeni Köhlerowu.
Z našeje strony bě tam šulski wuběrk Stup Dale a jedna potencielna wučerka pódla.
Wunoški skrótka:
- Započatk popołdnišeho poskitka za 2016/17 je wobkrućene (12 přizjewjenjow).
- Ličba přizjewjenjow so pozitiwnje na wobjim popołdnišeho poskitka wuskutkuje ( 2 město 1 hodź. tydźensce).
- Započatk dopołdnišeho poskitka za 2017/18 je wobkrućeny.
- Popołdniši poskitk ma so po 2017/18 přidatnje dale wjesć, za tych, kotřiž njemóža 108. jako regularnu šulu wopytać, a za intenziwěrowanje serbskeho poskitka.
- SBA ma wotpohlad, za zawěsćenje serbskeje wučby krótkodobnje znajmjeńša dalšu maćernorěčnu wučerku na 108. šuli přistajić.
- Ta nahladna ličba zajimcow so tež na zarjadowanskej runinje argumentatiwnje positiwnje wuskutkuje.
Zarjadowanskich drobnosćow dla hišće njeje jasne, štó budźe prěni serbski wučer wot awgusta 2016. Hromadźe z SBA pytamy tohodla tučasnje w rynkach serbskich basnikow, wučerjow a studentow (wšojedne, kajki předmjet) za kmanymi zajimcami, kotřiž bychu zajim měli, nětk wažny započatk wuhotować.
Formelna kwalifikacija abo studij jako wučer za to njeje žadana ze stron SBA. Tuž požadanja prošu krótkodobnje k nam (pjenjezy tež dawa, ale to njeměła hłowna motiwacija być)
Ze staršimi lětušich započatkarjow budźemy kontakt nawjazać, zo bychmy najlěpši kompromis za termin (dźeń a čas) namakali.
Snadź činimy hišće jedyn štaršiski wječor abo swjedźeń wotwisujo wot Wašeje rezonancy. Nětk dyrbimy najprjedy raz zaso něšto dźěłać.
Wutrobnje,
Šulski wuběrk Stup dale
Christian Šewc
Hubertus Delenk
Bianka Klugowa
Andreas Kluge
Rěčny centrum Witaj poskića ferialny rěčny kurs za dźěći
Wupisanje dźěłoweho městna: dnjowa mać/dnjowy nan w Drježdźanach
Stup dale z.t. pyta wot 10.3.2016 resp. wot julija 2016 dnjowowu mać/nana, zo by so wobstejaca dnjowowa skupina za dźěći w Drježdźanach přewzała.
W dnjowowej skupinje pěstonja so pjeć dźěći w starobje jedyn do třoch lět wotydźenja mjez 8hodź. a 17hodź..
Za dnjowowu skupinu wobsteji dospołnje zarjadowane bydlenje w Drježdźanach-Nowe město, Čěska hasa 27, ze swójskej zahrodku a hrajkanišćom njedaloko doma.
Trěbne za dźěło su:
- pedagogiske zakónčenje abo zwólniwosć k dalekubłanju k dnjowowej maćeri/nanej
- zajim za małe dźěći a kmanosć, so do jich žadosćow a problemow zamyslić kaž tež wjeselo w zabawje z nimi
- wobknježenje a nałožowanje serbskeje rěče
- wušikne zapřijeće němskorěčnych dźěći do skupiny
- zwólniwosć k intensiwnej kooperaciji ze staršimi a z towarstwom Stup dale z.t.
Skićamy:
- krute dźěłowe městno za 36 hodźin / tydźeń
- dalekublanja, znajmjeńša 20 hodźin na lěto
- podpěru a spočatny přewod přez dotalnu dnjowowu mać, dźěłodawarja a staršich
Prošu pósćelće waše pisomne požadanje hač do 20.januara 2016 na sćěhowacu adresu:
Stup dale z.t.
Fijałkowy puć 38/Veilchenweg 38
01326 Drježdźany/Dresden
email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
temy:
I. lětne zarjadowanja
II. serbske kubłanišća w DD
III. projekty za 2016
Lubi Stupdalnicy, přećeljo a sympatizanća,
byrnjež wědźeli, zo stej informacije a dobra PR A a O za wuspěch w zjawnym žiwjenju, njejsmy zamóhli w lěće 2015 naše čłonske zhromadźizny wotměwać, kaž poprawom předwidźane. Naši jadrowi aktiwisća běchu powołansce abo wosobinsce jara wužadani ze zahorjacymi wěcami kaž mišterskim pruwowanjom, kwasom, „nowymi“ dźěćimi abo přechodom do powołanskeho žiwjenja. Najebać toho smy tójšto kulturnych zarjadowanjow přewjedli a so w pozadku dalšemu natwarej serbskich kubłanskich strukturow w Drježdźanach wěnowali.
Tuž sćěhuje tu krótka rozprawa wo najwažnišich podawkach lěta 2015 z wida Stup Dale, nowosće nastupajo serbske šulstwo w Drježdźanach kaž tež ideje za projekty w lěće 2016.
Ferialny rěčny kurs za dźěći
Michaela Hrjehorjowa, sobudźěłaćerka rěčneho centruma Witaj, ma ideju přewjesć za serbske dźěći, kotrež wotrostu zwonka Łužicy, ferialny rěčny kurs.
Kurs by był za šulerjow 1.-4. lětnika a móhł so přewjesć w 1. tydźenju zymskich prózdnin (8.-12.02.2016) ewent. w Budyšinje. Dopołdnja bychu šulerjo čitać a pisać zwučowali a popołdnju so zabawjeli.
UPDATE: Wokomiknje pruwuje so nowy termin po jutrach, a to wot 29.03. do 1.4.2016.
Idealne by było, hdyž bychu so znajmjeńša 8 šulerjow namakali. Jeli maće zajim (zajim pokazać njeje žane zwjazowace přizjewjenje), to pisajće nam skrótka majlku abo wobroćće so direktnje na knjeni Hrjehorjowu. Wona trjeba ličbu zajimcow, zo by móhła projekt za klětu hižo planować. Kontaktowe daty namakaće dale deleka.
Jeli je dosć zajimcow, by so tajki kurs móhł kóžde druhe lěto přewjesć. Prošu šěrće tutu informaciju tež na druhich zwonka Łužicy bydlacych, zo bychu so prawje wjele zajimcow namakali.
Kontakt:
Michaela Hrjehorjowa | Michaela Rehor
Projektowy management | Projektmanagement
Domowina z. t. – Rěčny centrum WITAJ | Domowina e. V. – WITAJ-Sprachzentrum
Póstowe naměsto 2 | 02625 Budyšin
Postplatz 2 | 02625 Bautzen
Telefon: +49 (0) 03591 550414 | Fax: +49 (0) 03591 550375
E-Mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
www.recny-centrum-witaj.de | www.witaj-sprachzentrum.de
Serbšćina jako šulski poskitk w Drježdźanach
Wot noweho šulskeho lěta 2016/2017 ma so na jednej Drježdźanskej zakładnej šuli w měšćanskim dźělu Strěžin serbšćina podawać.
„Za naše planowanja a diskusije ze městom a kubłanskej agenturu je wažne wědźeć, ze někak kelko dźěćomi móhło so spočatnje ličić“, rjekny předsyda towarstwa Stup dale dr. Andreas Kluge, „podpěranje a sobuskutkownaje wšich zajimcow je wažne, so bychmy tón wulki cil docpěli, tuž chcemy tež tych staršich, kotřiž so dotal hišće w našim cyłku přizjewili njejsu narěčeć.“ Přichodne tydźenje wšak dóstawaja starši listy ze šulskeho zarjada z próstwu podać, w kotrej šuli chcedźa swoje dźěćo zaměstnić. Je planowane, zo tež dźěći z druhich měšćanskich dźělow Strěžinsku šulu wopytać móža. Serbsku wučerku za wuwučowanuje hižo maja. Spočatnje ma so serbšina za mačernorěčne dźěći podawać, perspektiwisce tež jako cuzu rěč. Šulski poskit ma so ze serbskorěčnym hortom wudospolnjeć. (tekst: Milenka Rječcyna)
Prosymy tuž wšitkich zajimowanych staršich so pola Stup dale z.t. přizjewić, zo bychmy konkretne ličby šulerjow zwěsćić móhli (tež pozdźiše lětniki)!
Wobsadźenje městnow w Serbsko-němskej pěstowarni
Wobsadźenje žłobikowych (45) a pěstowarskich městnow (75) w měsćanskej Serbsko-němskej pěstowarni w Geisisinskej je móžno wotpowědujo swobodnym městnam. Po wotpokazanju jednotliwych serbskich zajimcow bě móžno w rozmołwje z wjednicu zarjada za měsćanske pěstowarnje, knjeni Bibas, docpěć, zo změja serbske dźěći w přichodźe prioritu při přiwzaću za 30% městnow (za žłobik 15 městnow a za pěstowarnju 25 městnow).
Praktisce rěka to: Dawaja-li swobodne městna a su serbske a druhe dźěći přizjewjene, dóstanje serbske dźěćo městno. Bratřa a sotry hižo přiwzatych dźěći maja prioritu před druhimi. Wažne pak je, zo wšitcy starši swoje požadanje do elektroniskeho přizjewjenskeho systema zapodadźa. Při tym je dale wažne je w internetowym systemje
a) zajim za serbski profil podšmórnyć (zapisać, zo jedna so wo serbsku swójbu) a
b) so zahe dosć přizjewić, přetož časna priorita tež rolu hraje (dokładne prawidła hišće njeeksistuja). Doporučomne so zda 8 – 12 měsacow před žłobikarskim/pěstowarskim časom, njehladajo toho, hač jedna so wo změnu z dnjoweje skupiny abo hač je to prěni přistup do žłobika/pěstowarnje. We wšěch padach je jara spomožne, so direktnje z nawodnicu, knjeni Grüneberg, skontaktować. Njeradźi so to staršim hnydom, tam městno za swoje dźěćo dóstać, njech so ze Stup dale skontaktuja, zo mamy přehlad wo zajimje staršich.
Pytanje serbskich pedagogow
Po dnjowej skupinje z dnjowej maćerju w Nowym měsće mamy třoch dalšich serbskich kubłarjow skutkowacych w pěstowarni na Geisingskej. Zo bychu dźěći po móžnosći wjele serbšćiny wot kubłacych słyšeli a mjezsobu nałožowali, posylnjujemy serbskich kubłarjow so požadać wo městno w serbskorěčnej institucij w Drježdźanach, kaž w zarjadnišću w Geisingskej. Perspektiwisce maja so wězo serbšćinu wuknjacy šulerjo w Strěžinje tež w horće serbsce dohladować a kubłać. Dale budźe so jako přichodne diskutować, hač njemóhła so dalša dnjowa skupina wutworić. Za tutu by w tym padźe by trěbny był dalši dnjowy nan/dalša dnjowa mać. Požadanja zajimcy njech sćelu na město, resp. k nam.
Wunoški a nastorki z 1. Serbskeho sympozija w Drježdźanach
Hladajo na nic runjewon rozbuchnjace ličby serbowacych Serbow - Móžemy spokojom być z połoženjom w Serbach, myslo na kulturu, politiku a zjawny wobraz serbskeho naroda? Čehodla spaduje ličba serbskorěčnych dźěći, byrnjež měli my nětk serbskeho ministerskeho prezidenta a aktiwnu rěčnu politiku? Njedóstawaja Serbja wjac rady dźěći? Je přewjele měšanych partnerstwow wina? Abo dyrbimy so tež prašeć, čehodla mnoho młodych Serbow we Łužicy samej mjez sobu radšo hnydom němcuje, a serbšćinu za komunikaciju ze staršej generaciju rezerwuje? Je to snadź prašenje niskeho socialneho prestiža rěče pola Serbow samych? Hdyž haj, wotkal to přińdźe? Je to móžno, zo čini chroniske redukowanje serbskeho naroda na folkloru a zdobom pobrachowace intelektuelne wuprudźenje młodym identifikaciju ćežku? Kak tomu dopomhać? Zamóža eksistowace struktury a naprawy, wěcy efektiwnje a přeražace polěpšić? Wobsedźimy so hodźace mechanizmy, kotrež wuspěchi serioznje přepruwuja, a tež dowola konsekwency ćahnyć, jeli to trjeba? Mamy prawe wučbne poskitiki za eficientne posrědkowanje serbšćiny dorosćenym partneram w měšanych swójbach a druhim zajimcam?
Prašenja a wjac prašenjow, kotrež je sej wěsće hižo wjele Serbow stajiło. Tak tež my wot Drježdźanskeho towarstwa Stup dale z.t. Ale hdźe so docyła tajke prašenja w Serbach zjawnje a sprawnje diskutuja? Dokelž njejsmy spokojacu wotmołwu namakali, smy so rozsudźili składnostnje našich pjatych narodnin 1. Serbski sympozij organizować a z tym serbsku přitomnosć w Drježdźanach podšmórnyć.
Artikl wozjewi so trochu změnjeny štwórtk, dnja 19. měrca w Serbskich nowinach.
Sobotu, 7. měrca we Wuhladku:
„Stup dale“ dźe kročel dale
Časy zdawaja so dobre być za druhu krajnu rěč a za Serbow – to znajmjeńša měnja čłonojo Drježdźanskeho towarstwa „Stup dale“. W prěnich pjeć lětach po swojim załoženju je towarstwo tójšto za serbske swójby w krajnej stolicy wuskutkowało. Tuchwilny staw: w jednej z měšćanskich pěstowarnjow so serbske dźěći w swojej maćeršćinje zastaruja. A po měnjenju towarstwa njeje z tym hišće kónc móžnosćow. Přichodny projekt: serbska rěč w Drježdźanskej šuli.
Pjatk, 23. januara wusyłaše MDR Figaro wo pěstowarni na Geisingskej:
Sorbisch lernen bereits in der Kita
Pjatk, dnja 9.1.2015 rozprawjachu Serbske Nowiny wo dźěle Stup dale z.t.:
Jednaja z kubłanskej agenturu
Po žłobiku a pěstowarni serbšćina w Drježdźanach tež w šuli trěbna
Drježdźany. Towarstwo Stup dale w sakskej stolicy zhladuje na něšto, štož bě jeho čłonam při załoženju před něšto wjace hač pjeć lětami jenož mało ludźi dowěriło. Tuchwilu maja dźakowano jeho skutkowanju po cyłych Drježdźanach wjace hač 25 dźěći, kotrež su započejo w žłobikowej skupinje a zdźěla dale w pěstowarni serbšćinu wuknyli abo hišće wuknu. W dnjowym přebywanišću na Geisingskej dróze w měšćanskej štwórći Strěžin, kotraž bu předloni wotewrjena, maja tuchwilu 15 dźěći. Tam so mjeztym štyrjo Serbja, kubłarki Sara Rječkec, Karolin Kupkec a Luiza Wjeršec kaž tež kubłar Marko Njek, wo nje staraja. Skupinu žłobikowych dźěći w Nowym měsće je loni nazymu Zuzi Budarjec jako dnjowa mać přewzała.
Zo by so poskitk serbskorěčnych móžnosćow w pěstowarni dale rozšěrił, je tam loni jónu wob tydźeń Tanja Donatec z dźěćimi spěwała a hudźiła, Drježdźanjanka Karola Šołćina je jim serbske bajki bała. Hač hodźi so w tym tež lětsa postupować, financowanja dla hišće jasne njeje. „Štož pak je cyle wěste, w pěstowarni budźe dale trjeba za dźěći ze serbskorěčnym pozadkom městna zaručić“, rozłožuje předsyda towarstwa dr. Andreas Kluge, „hižo nětko mamy zaso wjacore dźěći w starobje ćěšenka, kotrychž starši su je tam přizjewili, dalše dźěći so w přichodnych měsacach narodźa. Tale realita nas jara zwjesela.“
Wosebje zajimawa je tema, kak dale ze serbskorěčnym kubłanjom po pěstowarskim času. W lěće 2016 su prěni chowancy dźěćaceho přebywanišća na Geisingskej w starobje šulskeho nowačka. Prěni króć je towarstwo Stup dale loni oficialnje z Drježdźanskim regionalnym zarjadom Sakskeje kubłanskeje agentury wo tym jednało, namakać zakładnu šulu, kotraž by wučbu serbšćiny poskićiła. Nětko wotměwaja so tajke rozmołwy w stajnych wotstawkach. Agentura je mjeztym hižo z přichodnym nošerjom, w tym padźe ze šulskim zarjadom města Drježdźan, rěčała. „Pytamy šulu, kotraž je kaž pěstowarnja w měšćanskim dźělu Strěžin, štož organizaciju tajkeho poskitka hišće bóle wužaduje“, měni dr. Andreas Kluge. Po předstawach towarstwa móhło so w prěnimaj šulskimaj lětomaj po jednej hodźinje wob tydźeń serbšćina wuwučować, w dalšimaj potom tři. Jeli so předewzaće poradźi, móhła wot šulskeho lěta 2016/2017 prěnja šula w sakskej stolicy serbskorěčnu wučbu poskićeć. (MiR)
Aktualna situacija w serbskej pěstowarni
Dotal mějachmy w pěstowarni na Geisingskej jednu serbsku pěstowarsku skupinu, kiž nawjedowaše serbska kubłarka Sara Rěčkec. Nětko mamy tu dalšich serbskich kubłarjow. Tak je wot septembra Marko Njek, kiž je dotal dnjownu skupinu w Nowym měsće wjedł, jako kubłar w pěstowarni přistajeny. Wón přinjese swoje dźěći sobu, kiž je dotal wobstarał, tak zo su nětko nimale 20 serbskich dźěći na Geisingskej. Wot awgusta dźěła tež Caroline Kupkec w pěstowarni a w žłobiku je so Luisa Wjeršec přidružiła (njeje maćernorěčna ale zrozumi derje serbsce). Skupiny w pěstowarni su so po potrjebach dźěći (n.př. připołdniši spar) přerjadowali, tak zo su serbske dźěći do wjacorych skupin rozdźělene. W kóždej skupinje pak mamy serbsku kubłarku/kubłarja.
Čitajće wjace wo našich kubłarjach pod dźěćace skupiny.
Nowa dnjowa mać w Nowym měsće
Po tym, zo je Marko Njek dnjowu skupinu w Nowym měsće wopusćił a so z kubłarjom na Geisingskej stał, je Zuzi Budarjec jeho dźěło přewzała a nowu dnjowu skupinu na starym městnje w Ćěskej hasy załožiła. Tuchwilu stara so wo štyri małe dźěći, pjate so bórze přidruži.